Als stad willen wij ons energieverbruik beperken en zo besparen. Een hele belangrijke maatregel hiervoor is een uitbreiding van het doven van onze openbare verlichting.
Lichtplan
In 2014 keurde de gemeenteraad een Lichtplan goed om de openbare verlichting te reorganiseren. In 2015 waren er 5.242 lichtpunten in Harelbeke met een totaal vermogen van 582.000 Watt - waarvan 559.700 Watt op gemeentewegen. Het elektriciteitstarief steeg, waardoor besparingen zich opdrongen. Daarom keurde de gemeenteraad in 2015 goed dat de openbare verlichting voor vier van de zeven dagen van 23.30 tot 4.30 uur gedoofd werd. Dit is zo sinds 15 oktober 2015.
Fluvius engageert zich om tegen eind 2030 de bestaande openbare verlichting integraal om te bouwen naar (slimme) LED-verlichting. Met verledding wordt het rendement op energieverbruik sterk verbeterd. Tegenwoordig worden enkel nog (slimme) LED-toestellen geplaatst die ook individueel aanstuurbaar zijn. Op die manier draagt de stad bij tot een efficiënter gebruik van de energiebronnen. Met de uitvoering van acties in het kader van het eigen Lichtplan realiseerde stad al een jaarlijkse besparing op elektriciteit van 600.000 kWh. Bij het aanhouden van het Lichtplan, komt daar tegen 2031 nog eens een goeie 500.000 kWh besparing bij. Sinds 2019 is alle infrastructuur in beheer van Fluvius, zij voorzien in het onderhoud en doen de nodige investeringen. De prestatie-eisen en brandprogramma's (dimmen, doven enz.) blijven de bevoegdheid van de stad.
Uitbreiding doofscenario
Netwerkbeheerder Fluvius berekende de extra besparing die we als stad zouden bekomen door het huidige doofscenario uit te breiden. Om de energiekosten beheersbaar te houden tijdens de energiecrisis, beslisten we om voor 2023, 2024 en 2025 te kiezen voor een uitbreiding van het doofscenario op alle gemeentelijke wegen. Op maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en zondag zal de openbare verlichting gedoofd worden van 23 tot 6 uur. Op vrijdag- en zaterdagavond is dit niet het geval. Fluvius werd verzocht om de uitbreiding zo snel mogelijk te realiseren, het nieuwe doofscenario start op woensdag 18 januari 2023.
Waarom doen we dit?
Met het aanpassen van het brandregime van de openbare verlichting volgt de stad de voorbeelden van vele andere lokale besturen die deze maatregel al doorvoerden. De stad leverde al heel wat inspanningen om het energieverbruik van de stadsinfrastructuur te verminderen. Net als vele gezinnen wordt de stad echter ook geconfronteerd met zeer hoge bijkomende kosten door de uit de pan swingende energietarieven. De uitgaven voor de openbare verlichting wegen daarom zwaar door op het stadsbudget.
Private bedrijven hebben een eigen manier om hogere kosten bij hun klanten aan te rekenen: ze verhogen de facturen. De stad haalt zijn inkomsten uit de gemeentebelastingen. Het was de uitdrukkelijke bedoeling om de belastingen niet te verhogen om de bijkomende kosten te financieren. Dit heeft inderdaad zijn impact in onze stad, maar wegens ons al bestaand doofscenario, eerder beperkt.
De stad volgt sinds 2015 (de start van het doven van openbare verlichting) de cijfers m.b.t. veiligheid in onze en andere politiezones op. Daaruit blijkt dat het doven van de openbare verlichting geen negatieve invloed heeft, noch op het aantal inbraken, noch op het aantal ongevallen. Uit die cijfers blijkt bijvoorbeeld dat inbrekers liever bij daglicht opereren en op zoek gaan naar plaatsen waar ze niet met aanwezige bewoners worden geconfronteerd. Bestuurders zouden bij duisternis ook voorzichtiger rijden dan op verlichte wegen.